“
Doktor Mesut Özel, insanların vitamin ihtiyaçlarının anne
karnında başladığını ve çocukların beslenmesi için 6 vitaminin eksik edilmemesi
gerektiğini söyledi.
Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Uzmanı Doktor Mesut Özel,
çocukların gelişiminde vitaminlerin önemi, vitamin eksikliklerinde yaşanan
sağlık problemleri ve vitamin eksikliklerinin nasıl giderileceği konusunda
bilgiler verdi. Vitaminlerin çocuk sağlığı ve gelişiminde büyük önem taşıdığını
belirten Özel, “”Vitaminlerin vücutta yapı taşı olmaları sebebiyle
eksikliklerinde geri dönüşümü olmayan ciddi sağlık problemleri ortaya
çıkabilmektedir. İnsanların vitamin ihtiyacı anne karnında başlar. Çocukların
sağlıklı gelişimi için gerekli olan başlıca 6 vitamin A,B, C, D,E,K
vitaminleridir”” dedi.
“”4 VİTAMİN
BAĞIŞIKLIK SİSTEMİNİ GÜÇLENDİRİR””
A, D, E, B ve C vitaminlerinin çocukların bağışıklık
sistemini güçlendirdiğini ifade eden Doktor Özel, “”Çocukların bağışıklık
sisteminde büyük önem taşıyan vitaminlerin büyük kısmı doğal yollardan yeterli
bir şekilde alınsa da iştahsızlık, beslenme bozukluğu, yanlış beslenme ve bazı
infeksiyonlar ile vücutta bu vitaminlerin eksikliği söz konusu olabilmektedir.
Bu vitaminler arasında özellikle de A, D, E, B vitamin kompleksi olarak
adlandırdığımız vitaminler ile C vitamini bağışıklık sisteminin normal
çalışmasında etkin rol oynamaktadır”” diye konuştu.
“”VİTAMİN
EKSİLİĞİ ORTAYA ÇIKMADAN ÖNCE BELİRTİLER VERİR””
Çocuklarda vitamin eksikliğinin ortaya çıkmadan önce bazı
belirtiler verdiğinin altını çizen Özel, “”Bu belirtilerin iyi
değerlendirilerek eksikliğin yerine konulması için vitamin takviyesi yapılması
gerekiyor”” dedi.
Doktor Mesut Özel, vitaminlerin eksikliğinde hangi
belirtilerin çıktığını ise şöyle sıraladı:
“”A vitamini eksikliğinde, kilo alamama, boyun
uzamaması, gözün parlaklığını yitirerek aşırı kuruması, gözyaşının yetersiz
salgılanması ile kuru ve pullanmış deri, halk arasında tavukkarası diye
adlandırılan gece körlüğü, yüksek tansiyon, saçta ve tırnaklarda kırılmalar,
ciltte kuruma, halsizlik ve infeksiyonlara karşı dirençsizlik
görülebilmektedir.
D vitamini, kemiklerde kalsiyum ve fosfor dengesini
düzenler. Eksikliğinde, huzursuzluk, baş terlemesi, kaşıntı, uyku bozuklukları,
ileriki aşamalarda kas güçsüzlüğü (özellikle karında kurbağa karnı görünümü),
kafatasında yumuşama, başın arkasında yassılaşma, asimetri, büyümüş bıngıldak,
kafatası büyüklüğü ve geciken bıngıldak kapanması, dişlerin geç çıkması, diş
çürümeleri, diş minesi bozuklukları, kaburgalarda kemik – kıkırdak bileşiminde
raşitik tesbih taneleri denilen şişlikler, güvercin göğsü denilen göğüs orta
kısmında içe çöküklük, (Harrison oluğu), uzun kemiklerin bükülmesi, kemiklerde
çabuk kırılmalar, sırt kemiğinde eğrilikler, kalça kemiğinde deformiteler ve
sık geçirilen alt solunum yolu infeksiyonları ile tekrarlayan bronşit atakları
görülebilir. Tüm bu bulguların en büyük sebebi yetersiz D vitamini almak ve
güneş ışığından yeterince yararlanamamaktır.
E vitamini, metabolik hızın çok arttığı okul ve ergenlik
çağında zararlı maddeleri temizleyici etkisi vardır. Eksikliğinde hemolitik
anemi, ödemler (vücutta sıvı toplanmasına bağlı şişlikler) saç ve cilt sağlığında
bozulma görülebilir.
K vitamini, normal durumlarda vücutta barsaklarda bulunan
bu vitamin bakteriler tarafından yapılır. Pıhtılaşma faktörlerinin sentezi için
gereklidir. Eksikliğinde kanamalarda artış (diş eti, yaralar, burun, mide-
barsak sistemi kanamaları vs.) görülür.
B1 (TİAMİN) vitamini, büyüme döneminde sinir sisteminin
gelişimi ve hızlı metabolizma için B1 vitaminine ihtiyaç vardır. Özellikle
gelişmiş ülkelerde besinlerin aşırı kaynatılması sonucunda içindeki B1
vitamininin büyük ölçüde yitirilmesine neden olur. Eksikliğinde kusma,
iştahsızlık, huzursuzluk, nefes almada zorluk, kalp çarpıntısı, morarma, kalp
yetmezliği, merkezi sinir sistemi bozuklukları, emziren annede sütteki tiamin
eksikliğine bağlı olarak bebekte kalp yetmezliği, ses kaybı, görme refleksi
eksikliği ile karakterize infantil beriberi hastalığı görülebilir.
B6 vitamini, eksikliğinde; sinir sistemi hastalıkları,
kansızlık ve halsizlik, böbrek taşları, infeksiyonlara karşı direnç düşüklüğü
görülüyor.
B12 vitamini, B12 vitamininin uzun süreli eksikliği;
uyuşukluk, kolay hastalanma, kansızlık, çocuklarda iştahsızlık ve gelişimini
tamamlayamama gibi durumlara sebep oluyor.
C vitamini, yeterli miktarda C vitamini almayanlarda kas
zayıflığı, romatizma, dolaşım sistemi rahatsızlıkları, diş çürümeleri,
dişetlerinin çabuk kanaması ve dişeti infeksiyonlarına yatkınlık, yara
iyileşmesinde gecikme, selülit ortaya çıkabiliyor.
Folikasit (folat), eksikliğinde kansızlık, halsizlik,
aşırı huzursuzluk, gelişme geriliği, nöromotor gerilik, kronik ishal, ağız
içinde geçmeyen yaraları, infeksiyon hastalıklarına karşı direnç düşüklüğü
oluyor.””
KEMİK SAĞLIĞI İÇİN
D VİTAMİNİ
Çocuklarda kemik sağlığı için hangi vitaminler
alınmalıdır? sorusunu değerlendiren Özel, “”Kemik sağlığında etkili
vitaminlerin başında D vitamini geliyor. Bunun yanında kemik sağlığı ve
gelişimi için K, C vitaminleri, folikasit, E vitamini, A vitamini, B1, B6 vitaminleri
alınmalıdır”” şeklinde konuştu.
“”GEREKSİZ
YERE VİTAMİN ÇOK YANLIŞ””
Çocuklara gereksiz yere vitamin vermenin çok yanlış
olduğunu belirten Özel, “”Sağlıklı, iyi beslenen bir çocukta vitamin
eksikliği olmaz, dolayısıyla gereksiz vitamin kullanımında özellikle yağda
eriyen vitaminler (A, D, E, K) vücutta birikir
ve hastalığa sebebiyet verir. Çocuklarda vitamin eksikliği bulguları
iştahsızlık, çabuk yorulma, öğrenme güçlüğü ve konsantrasyon bozukluğu, görme
işitme problemleri, sık tekrarlayan infeksiyonlar, ağız dudak ve dişetinde
tekrarlayan ve zor iyileşen yaralar, ciltte döküntü, saç ve cildin parlaklığını
hacmini kaybetmesi, tırnaklarda büyüyememe ve şekil bozuklukları, kemiklerde
şekil değişikliği, bacaklarda içe bükülme ve kafa kemiklerinde yassılaşma
olarak sayılabilir. Sağlıklı dişler için gerekli vitaminler arasında A, D, C, E
vitamini ve B kompleks vitaminlerini sayabiliriz”” dedi.
Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Uzmanı Doktor Mesut Özel
besinlerdeki vitaminleri ise şöyle sıraladı:
A Vitamini: Balık, yumurta, kırmızı et, süt ve yoğurt,
havuç, kayısı, kavun, şeftali, ıspanak, brokoli, roka, maydanoz, dereotu, tere
A vitamini ve A vitamininin öncü maddesi olan beta karotenin en iyi
kaynaklarıdır.
D Vitamini: Yağlı balıklar, yumurta sarısı, peynir ve
sütte bolca bulunur. Ayrıca D vitaminin vücutta da yapılabilmesi ve aktivitesi
için direk güneş ışığı ihtiyacı kaçınılmazdır.
E Vitamini: Bitkisel yağlar, ay çekirdeği, yer fıstığı,
yeşil yapraklı sebzeler ve kepeği ayrılmamış un, E vitamini içermeleri
sebebiyle önemlidir.
K Vitamini: Özellikle yeşil yapraklı sebzeler başta olmak
üzere sebzelerde, meyvelerde, yağlı tohumlarda (ceviz, badem, fındık)
yumurtada, etlerde, süt ve türevlerinde yeterli miktarda K vitamini vardır.
B1 Vitamini (TİAMİN): Et, makarna, ekmek, pilav, kuru
baklagiller, tam tahıllar, ay çekirdeği.
B2 Vitamini: Balık, yoğurt, süt, peynir, yeşil yapraklı
sebzeler, karaciğer ve zenginleştirilmiş tahıllarda bolca bulunur.
Niasin: Gıda hazırlama sırasında çok az kayba uğradıkları
için en dayanıklı vitaminlerdendir. Tavuk, hindi, balık, mantar, buğday kepeği,
yer fıstığı, ay çekirdeği, süt, yoğurt, peynir, yumurta ve patates bilinen en
iyi kaynaklarıdır.
B6 Vitamini (PİRİDOKSİN): Muz, patates, nohut, balık,
tavuk, kavun, ıspanak, brokoli, kırmızı et, domates, bira mayası, ay çekirdeği
ve yer fıstığı önemli kaynaklarıdır.
B12 Vitamini: Sadece hayvansal gıdalar B12 vitamini
içerir.
Folik Asit (FOLAT): Yeşil yapraklı sebzeler, sakatatlar,
kavun, portakal ve suyu, enginar, brokoli, pancar, bamya, maya, kuru
baklagiller çok iyi kaynaklardır.
Pantotenik Asit: Her yerde bulunan anlamına gelen
pantotenik asit tüm besinlerimizde bulunur.
Biotin: Yumurta sarısı, karnabahar, peynir ve yerfıstığı
biotin kaynaklarındandır.
C Vitamini: Mevsimine göre özellikle turunçgiller,
kuşburnu, kivi, çilek, brokoli, kırmızı ve yeşil biberler, kavun, yeşil
yapraklı sebzeler, domates, karnabahar ve patates en iyi kaynaklardır.””
“