Kulak Burun Boğaz Hastalıkları Uzmanı Doç. Dr. Yavuz Selim Yıldırım, burun sağlığı konusu ile ilgili bilgiler verdi.

Burun tıkanıklığı hayat kalitesini önemli derecede etkileyen bir rahatsızlıktır. Burun tıkanıklığı herkesin başına gelebilir, çocukluktan erişkin yaşlara kadar enfeksiyon, alerji veya yapısal problemlere bağlı olarak görülebilir. Burun tıkanıklığı efor kapasitesini azaltarak ve uyku bozukluğu yaparak sağlığımızı önemli derecede etkiler. Çocuklarda ise ağızdan nefes almaya bağlı olarak diş ve yüz yapısında bozulmalar, uyku problemleri, büyüme gelişme geriliği ve konuşma problemleri gibi önemli sorunlara yol açar.

Son zamanlarda vaktimizin çoğunu evde geçirdiğimiz için enfeksiyonlar azaldı ancak ev içi nedenlere bağlı özellikle alerji burun mukozasında şişme yaparak burnun tıkanmasına yol açtı. Burnumuz özellikle dışarıdan aldığımız havanın nemlendirilmesi ısıtılması, temizlenmesi gibi önemli işlevler yapar. Bu görevlerden bir tanesi nemlendirme ve iklimlendirmedir.

Burun tıkanıklığını engelleyen, burun fizyolojisini koruyan, bir anlamda bunun iklimlendirmesini sağlayan, evde yapılması gereken en önemli şey günde 5-6 kez burnun suyla temizlenmesidir. Bu temizleme imkanı varsa ılık su ile olursa daha etkili olur. Bu temizleme ile burun içerisinde kuruyan mukus artıkları, salgılar temizlenir, burun mukozası nemlendirilir ve burun fonksiyonları ve salgıları normal hale gelir. Suyla temizlendiğinde yeterli bir açıklık sağlanamaz ise sıcak bir duş yapmak buhar etkisiyle mukozaları gevşeterek tıkanıklığa çözüm olabilir.

Yatağa yattığınız zaman bir miktar tıkanıklık olması yerçekiminden dolayı normal olarak algılanabilir. Ama bu burun tıkanıklığı uykuya dalmayı engelliyorsa yani burun tıkanıklığına bağlı uyumakta zorlanıyorsa, yüksek yastık ile uyumak çözüm olabilir.

Yine ev ortamında basit bir şekilde hazırlanabilecek deniz suyu benzeri su ile burun yıkanabilir. Bir bardak içme suyuna bir çay kaşığı tuz, yarım çay kaşığı karbonat eklenerek karıştırılır ve deniz suyu eşdeğerinde su elde edilmiş olur. Bu su burun içerisine uygulandığı zaman tuzlu suyun etkisi ile burun rahatça açılır.

Yine ev ortamında burun sağlığı açısından sıcak su ve mentol ile buğu yapmak burun ve bronşları rahatlatır. Eğer bunu yapamıyorsanız çay buharını buruna çekmek kısmi bir rahatlama sağlayacaktır.

Eğer hekime görünme imkanı yoksa ve evde burun spreyi varsa doktora görünene kadar bu spreyleri kullanılabilir ve sonrasında doktor önerisi ile kullanmakta yarar var.

Bitkisel olarak okaliptus ve zencefil sıcak suya atılarak buhari solunabilir ve bitkisel olarak rahatlatıcı özelliği vardır. Yine limonlu çay içmek de burun açıcı özellik taşır.

Burun mukozasının kendini yeterli derecede nemlendirebilmesi için bol sıvı almak gerekir. Bol su içmek burun sağlığı açısından çok önemlidir.

Burnun bir diğer önemli özelliği Pandemi döneminde daha da anlaşıldı. Burun mukozası hava ile gelen virüsleri bakterileri ve yabancı maddeleri temizleyerek bağışıklık sisteminde önemli rol oynar. Hava içerisindeki zararlı partikülleri ve virüsleri burun epiteline tutunmasını engelleyerek mukusla beraber atılımını sağlayarak vücudumuzun önemli bir bariyer fonksiyonunu gerçekleştirir.

Burun tıkandığı zaman ağızdan nefes almaya bağlı boğaz enfeksiyonları, yine burunla orta kulağı birbirine bağlayan östaki borusunun tıkanmasına bağlı kulak problemleri, burun tıkanıklığına bağlı oluşan önemli hastalıklardandır.

Burun dış kısmına masaj uygulamak burun kaslarında ve damarlarında rahatlama sağlar, kan damarlarında vazokonstrüksiyon ve vazodilatasyon ile burunda kısmi rahatlama olabilir.

Yeterli nefes alamayan burunda hava moleküllerini de yeteri kadar alamadığı için koku fonksiyonlari da azalır, koku azaldığı için dolaylı yoldan tatta azalır, koku duyusu ve tat duyusunun etkileşmesi sonucu yediklerimizden lezzet alırız, yeterli koku alamazsak, yediklerimizden de lezzet alamayız, dolayısıyla burun tıkanıklığı neticesinde hayatımızın tadı tuzu kalmaz.