CHP Milletvekili Ömer Fethi Gürer, düzenlediği basın toplantısında, serbest piyasa ekonomisinin süt ve süt ürünlerinde adeta ‘serbest soygun ekonomisi’ gibi işlemeye başladığını belirtti.

Süt üretiminde yüksek orandaki maliyet artışı üretici ve tüketiciye yansırken aracıların yüksek oranda kar sağladığı bir sistemin oluşturulduğuna dikkat çeken Gürer, “Süt ürünlerinin etiketlerindeki fiyat uçurumları, batan ve konkordato ilan eden firmalar, kaliteyi önemseyen üreticiler zor durumdayken taklit ve tağşiş ürünlerdeki artış, besici ve sanayici batarken tüketicinin alım yapamaz duruma gelmesi gibi sorunlar dikkate alındığında ilginç dönen bir durumun varlığı ortaya çıkıyor; yoksa birileri ithalat kapısının aralanmasını mı istiyor?” diye sordu.

Kahvaltıların vazgeçilmesi peynire elveda

CHP Niğde Milletvekili Ömer Fethi Gürer, TBMM’de basın toplantısı düzenleyerek, süt ve süt ürünleri üretimindeki yüksek maliyet artışları, üreticilerin yaşadığı sorunlar, maliyet artışının tüketiciye olan etkileri, taklit ve tağşiş ürünlerdeki artış, peynir fiyatlarındaki ciddi oran farklılıkları ve tüm olumsuzlukların neden olduğu ‘sorunlu tabloyu’ rakamsal bilgilerle gözler önüne serdi.

Şubat ayında fiyatı en çok artan 20 üründen 15’inin tarım ve gıda ürünü olduğunu ve bu artışların doğrudan tüketiciyi etkilediğini ifade eden CHP Milletvekili Gürer, “Kahvaltılarımızın vazgeçilmesi olan peynir, AKP sayesinde vatandaşın sofrasından kalkacak gibi görünüyor” dedi.

Süt ve süt üretiminde yaşanan olumsuzlukları; besici, sanayici, aracı, market, taklit ve tağşiş ürünler açısından değerlendiren CHP Milletvekili, Ulusal Süt Konseyi’nin (UST), 15 Kasım 2019- 31 Aralık 2020 arasındaki dönemde çiğ inek sütü satış fiyatını 2 TL 30 Kuruş olarak belirlediğini hatırlattı. Gürer, Yerel seçim öncesinde Tarım ve Orman Bakanlığı’nca verilen çiğ süt destekleme fiyatlarının 25 kuruştan 10 kuruşu çekildiğini, tarım kredi kooperatiflerinin ise koyun sütü için litre başı 4,60 TL, keçi sütü için 3.45 TL ödeme yapılacağını duyurduğunu anımsattı.

Yem fiyatlarındaki artış durdurulamıyor

Süt üretiminde ana maliyeti yem fiyatlarının oluşturduğunu söyleyen Gürer, “Karma yem, mısır silajı, yonca, saman gibi yem ürünleri ana giderleri oluşturuyor. Süt maliyetinde buzağı geliri, gübre geliri, işçilik giderleri, faiz giderleri gibi kalemler değerlendiriliyor” dedi.

Yem fiyatlarına son dönemde gelen zamlara dikkat çeken CHP Milletvekili Gürer, “350 TL olan bir ton saman, bin 300 TL’ye, 800 TL olan yonca, 1000 TL’ye, 160 TL olan mısır silajı 350 TL’ye, 900 TL olan buğday kepeği bin 400 TL’ye, bin 100 TL olan mısır kepeği bin 450 TL’ye çıktı. Ücretsiz olan pancar küspesi şeker fabrikaları özelleşince 200 TL’den satılır oldu. Hali hazırda tonunun 400 TL olduğu belirtiliyor. Mısırın tonu bin 100 TL7den 1450 TL’ye, arpanın tonu bin 100 TL7den 1500 TL’ye yükseldi. Bir torba süt yemi 80 TL’den 95 TL’ye, besi yemi 75 TL’den 90 TL’ye çıktı” diye konuştu.

Türkiye’de kaliteli yem kaynaklarının hayvanların ihtiyacını karşılayacak yeterlilikte olmadığını da ifade eden CHP Milletvekili Gürer, “Bu amaçla üreticilerin kaba yem üretmesi için gerekli destekler de yetersiz kalmaktadır. Yine çiğ süt üretiminde en önemli maliyet kaynağı olan yem maliyetinin azaltılması için mera alanlarının ıslah edilmesi de sağlanmalıdır” dedi.

Süt üretimindeki maliyet artışına rağmen süt fiyatlarının yerinde saydığını vurgulayan CHP Milletvekili Gürer, bu nedenle süt inekçiliği yapanların ciddi sorunlar yaşadığını ifade etti. Ülkemizde 7 milyon süt ineği, 19 milyon süt sağılan koyun ve 6 milyon civarında da süt sağılan keçi bulunduğunu belirten Gürer, “Süt üreticiden tüketiciye kadar birden çok aşama geçmektedir. Bu süreçte aracıların sağladığı faydayı yetiştirici sağlamamaktadır. Tüketici yüksek fiyatla ürün tüketmek zorunda kalmaktadır. Taklit ve tağşiş ürünlerde özellikle süt ürünlerinde tüketiciyi yanıltmaktadır” şeklinde konuştu.

Büyük kapasiteli mandıralar ve fabrikalar olmak üzere, ülkemizde peynirin yüzde 95.2’sinin inek sütünden elde edildiğini söyleyen CHP Milletvekili Gürer, “Kültürlü beyaz peynir için 5 kg sütten 1 kilo peynir, natürel beyaz peynir için 7,5 kg sütten 1 kg peynir, kaşar peynirde 11 kg sütten 1 kg peynir elde edilmektedir. Burada peynir içinde etikette yazılı kuru madde önem arz etmektedir. Çiğ süt ve protein oranına göre fiyat değişkenlik göstermektedir. Ucuz görülen peynir kuru madde hesabı üzerinden sağladığı faydaya göre bakılınca daha pahalı bir ürüne dönüşmektedir. Alım gücü dar olan yurttaş doğal olarak fiyata bakmakta içerik ile çok ilgilenmemektedir” dedi.

Peynir fiyatlarındaki uçurum

Zincir marketlerde kaşar peynir dahil en düşük peynir fiyatının 35 TL olduğunu vurgulayan CHP Milletvekili Gürer, bu ürünlerde kuru madde oranının değişkenlik gösterdiğini söyledi. Keçi peynirinin kilosunun 99 TL, keçi kaşarının kilosunun 107 TL’den satıldığını ifade eden Gürer, Türkiye’nin keçi varlığı bakımında AB ülkeleri içinde birinci, dünyada ise 22’nci sırada olduğunun resmi verilerde yer aldığına dikkat çekti.

İnek peynirinin 73 ile 83 lira arasındaki fiyatlarla satıldığını kaybeden CHP Milletvekili Gürer, “Nasıl oluyor da bu kadar farklı fiyatlarla ürün satışı marketlerde olabiliyor? Nasıl oluyor da çok büyük üretici firmalarda bu süreçte konkordato ilan edip ya da batıyor? 1 milyon aşkın üretici önemli bölümü dertli; özellikle kaliteyi önemseyen süt ile ürün üretenler zor durumda olduklarını ifade ediyorlar. Bitkisel yağ ile nişasta ile peynir üretenlerin varlığını da bakanlık açıklıyor; bu anlamda ortada dönen bir durum var. Serbest piyasa ekonomisi serbest soygun ekonomisi gibi işliyor, Bu fiyatlarla birileri ithal kapısını mı aralamaya çalışıyor?” diye sordu.

Besici batıyor, tüketici alım yapamıyor

CHP Milletvekili Ömer Fethi Gürer, besici ve sanayicinin batma noktasına, tüketicinin de alım yapamaz duruma geldiği bu ortamda, ilgili kurumların olaya müdahale edip, hem üreticinin hem de tüketicinin yaşadığı sorunların çözümüne yönelik çalışma başlatması gerektiğini de sözlerine ekledi.