S.S. Balıkesir-Bursa Pancar Ekicileri Kooperatifi Başkanı Hasan Karahasanoğlu, geçtiğimiz hafta sonu Bursa’da ‘Marmara Bölgesi Ortak Akıl Toplantısı’na katılan Gıda Tarım ve Hayvancılık Bakanı Faruk Çelik’e pancarla ilgili son durumu ve ekicilerin sorunlarıyla ilgili bir rapor sundu.
Karahasanoğlu; kooperatifin faaliyetleri, şeker pancarının önemi, polar sıkıntısı ve Susurluk Şeker Fabrikası’nın etkin çalıştırılmasıyla ilgili Bakan Çelik’e sunduğu raporu kamuoyuyla paylaştı.
Başkan Karahasanoğlu, ayrıntılı açıklamasında şu konulara dikkat çekti: “1953 yılında kurulan Kooperatifimiz, Güney Marmara’da Balıkesir, Bursa, Çanakkale, İzmir ve Manisa ilinin de yer aldığı bölgede 13 mağazada 45 bin çiftçi ortağına hizmet vermektedir. Kooperatifimiz, faaliyet amacına uygun olarak ortaklarımızın her türlü tarımsal girdi ihtiyaçlarını uygun fiyat ve şartlarda temin edilmesi ve ekonomik düzeylerinin yükseltilmesine çalışmaktadır.
Kooperatifimizce 2015 yılı faaliyet döneminde çiftçilerimize 34 bin 200 ton kimyevi gübre, 9 bin 172 ton yem, 5 bin 055 ton kuru küspe, 6 bin 500 ton paket küspe, 2 bin 558, 298 litre motorin, 61 bin 535 adet sulama borusu, 90.000.000 metre damla sulama borusu satışı yapılmıştır.
Ayrıca bunların yanında çiftçilerimizin ihtiyaçları olan damlama ve yağmurlama sulama malzemeleri, pulluklar, diskoralar, lastikler, tohumlar, zirai mücadele ilaçları, mibzerler, motopomplar, gübre ve ilaçlama makineleri, römork ve süt sağım üniteleri gibi birçok girdi ortaklarımıza temin edilmiştir.
Şeker pancarının önemi
1- Çiftçiyi toprağa bağlayarak, köyden kente göçü engelleyen tek bitkidir.
2- Ayçiçeğine göre 5, buğdaya göre 20 kat daha fazla istihdam sağlar. Tarımda 300 bin aileye, fabrikalarda da 25 bin kişiye istihdam sağlar.
3- Birim alanında az su tüketen bitki grubundadır. Bir dekarının ürettiği oksijen, 6 kişinin bir yılda tükettiği oksijene eşit olup, bu rakam eşit orman alanından üç kat fazladır.
4- Çevre ve İklim Değişikliği Protokolü çerçevesinde üretim daha da önem kazanmıştır. Dünyada büyük önem kazanan ve yaygınlaşan biyoetanolünün en önemli hammaddesidir.
5- Yan ürünü olan yaprak, yaş pancar posası ve melası hayvan yemi olarak kullanılmakta ve bir dekarından 50 kg et veya 500 lt süt üretilmektedir. Bir dekarından 160 kg melas, bundan da 50 lt biyoetanol veya 50 kg maya elde edilir.
6- Kendinden sonra ekilen hububatta % 20 verim artışı sağlar. Yılda 25 milyon tonluk taşıma hacmi yaratarak, taşıma sektörüne büyük Pazar oluşturur.
7- Dünya ile rekabet edebileceğimiz tek ve en stratejik sanayi bitkisidir. Doğayla uyumlu tarımı sayesinde gelecek nesillerin garantisidir.
8- Şeker pancarı bir rotasyon bitkisidir. Sürekli tek bir ürün olarak asla yetiştirilmez. Şeker pancarı tahıl temelli bitki ekiminin azaltılmasında anahtar bir rol üstlenmektedir.
9- Şeker pancarı mahsulleri etkileyen haşere veya hastalılara ev sahipliği yapmaması sebebiyle şeker pancarının yetiştirilmesi yabani ot, hastalık ve haşerat seviyesini düşürmekte ve bu yüzden uygulanan haşerat ilaçlarının miktarını da azaltmaktadır.
10- Hollanda’da yapılan bir araştırmaya göre şeker pancarı biyoenerji üretimi için su ihtiyacı yönünden en verimli ürünüdür.
11- 1 hektar pancar alanından; 60.000 km yol gitmek için yeterli etanol ve 1,3 hektarlık soya yemine karşılık gelen hayvan yemi yan ürünleri elde edilir.
12- 1 hektarlık şeker pancarından üretilen biyoyakıt, 1 eve 3 yıllık enerji sağlamaktadır.
Susurluk Şeker Fabrikası
Şeker pancarı ekimleri bölgemizde son yıllarda ekim alanları daralmış ve polar düşüklüğünden dolayı çiftçiye ödenen bedeller azalmıştır.
2013 yılı ekim sezonunda fabrika kotası 120.000 ton, rekolte 94.858 ton olmuştur. 2014 yılı ekim sezonunda fabrika kotası 265.000 ton, rekolte 218.787 tondur. 2015 ekim sezonunda fabrika kotası 49.350 ton, rekolte 40.851 ton olmuştur. 2016′da ise fabrika kotası 150.000 tondur.
Yukarıda belirtilen tablodan da anlaşılacağı gibi Susurluk Şeker Fabrikası’nın ekim sahası olan bölgemizde iklimin nemli olması ve cercospora yaprak leke hastalığı nedeniyle polar (şeker) oranları düşük çıkmakta buna bağlı olarak da üreticilerimiz pancar fiyatının iyi olmasına rağmen polara göre fiyat belirlendiğinden pancarlarını düşük fiyattan satmaktadırlar.
Bunun yanında tarım ürünleri içinde devlet desteği olmayan tek ürün şeker pancarıdır. Bölge çiftçilerimizin hem düşük fiyata ürünü satması ve hem de devlet desteğinin olmamasından dolayı 1 milyon ton pancar işleyip 3 ay çalışan Susurluk Şeker Fabrikası’nın 2015 yılı pancar rekoltesi 41 bin tona düşmüş ve fabrika çalışamaz hale gelmiştir. Daha önceki yıllarda 14 polardan düşük çıkan şeker pancarı bedelleri 14 polar taban fiyatı baz alınarak ödenmekteydi. Şeker Kurulu’nun çıkmasından sonra bu değişmiştir. Ayrıca getirilen kotalar da ekimin düşmesine neden olmuştur.
Bütün bu olumsuzluklar nedeniyle Şeker Pancarı ekimleri azalmış, çiftçilerimiz domates – mısır gibi diğer tarım ürünlerinin ekimine yönelmiş, bu da bölge ürün deseninin değişmesine sebep olmuş, ürün bolluğundan dolayı domates ve mısır alım dönemlerinde ürünlerini çok düşük fiyatlara satmak zorunda kalmışlardır.
Bölgemize ve ülkemiz ekonomisine birçok katkısı ve katma değeri olan şeker pancarının Marmara Bölgesi’nde ekiminin yapılması ve arttırılması, fabrikanın çalışması; ülkemiz ekonomisi, bölge çiftçilerimiz için çok faydalı ve yararlı olacağı gibi, ürün deseninin de daha sağlıklı olmasına neden olacaktır. Bu sayede çiftçilerimiz üretmiş oldukları ürünleri daha iyi piyasa fiyatlarından satmaları sağlanacaktır.”
