İYİ Parti Milletvekili Aylin Cesur, yıl sonuna gelinirken, son zamlar ve artan hayat pahalılığı sebebi ile asgari ücretin iyileştirilmesi ve ülkenin sosyal ve ekonomik gerçeklerine uygun hale getirilmesi için Türkiye Büyük Millet Meclisi’ne konu ile ilgili bir araştırma önergesi verdi.
Cesur, önergesinde, asgari ücret meselesinin, ücret hakkının korunması, vatandaşlara geçimi mümkün olan minimum bir refahın sunulması ve tüketimin arttırılarak ekonominin yeniden canlanması konuları ile yakından ilgili olduğuna dikkat çekti.
Toplumsal gelir adaletsizliği arttı, asgari ücret açlık sınırının altında kaldı
Türkiye’de asgari ücretli sayısının 7-8 milyon civarında olduğunu ve bu sayının toplam sigortalı çalışanlar arasında %43 gibi bir orana denk geldiğini belirten Cesur, Avrupa ülkelerinde bu oranın %5-15 arası olduğuna, Türkiye’de orta sınıfın küçüldüğüne ve asgari ücretin ‘alınması gereken en düşük ücret’ten, ‘alınması gereken ücret’e dönüştürüldüğüne işaret etti. Bu durumun toplumsal gelir adaletsizliğinin artmasına ve toplumun büyük bir kesiminin minimum hayat standartlarına mahkum edilmesine sebep olduğunu söyleyen Cesur, 2.324 TL’lik net asgari ücretin, 2020 Ekim’inin 2.482 TL olan açlık sınırının altında kaldığına vurgu yaptı.
İYİ Parti Isparta Milletvekili Aylin Cesur, aynı zamanda, AB ülkelerinde 2010 ve 2020 yılları arasında asgari ücretlerde Euro bazında yıllık %2 ile %10 arası artışlar kaydedildiğine dikkat çekerken, Türkiye’de ise her yıl Euro bazında asgari ücretlerde kayıp yaşandığını, bugüne kadarki asgari ücret zamlarının satın alma gücündeki düşüşü dengeleyemediğini belirtti. İşverenlerin çalışanlarına yaptığı ödemeler üzerinden, çalışanların milli gelirden aldığı payın Coivd-19 pandemisi ile beraber 1 yılda %29.7’den %26.6’ya gerilediğini, buna karşın işverenlerin paylarının arttığına işaret eden Cesur, bütün bu durumların, toplumsal gelir adaleti açısından asgari ücretlerde ciddi bir artış yapılmasının gerekliliğini ortaya koyduğunu gösterdi.
Enflasyon tek başına doğru bir hesaplama yöntemi değil
TÜİK tarafından açıklanan TÜFE, ÜFE ve enflasyon rakamlarının doğruluğu ile alakalı yıllardır şüpheler olduğuna vurgu yapan Aylin Cesur, yıllık asgari ücret artışlarının enflasyon oranının çok az üstünde gerçekleştiğini söyledi. Cesur, asgari ücretle geçinen ailelerin harcamaları arasında gıdanın ve diğer temel ihtiyaçların payının, diğer giderlere göre daha fazla olması nedeni ile enflasyon kalemlerine göre yapılan hesabın asgari ücret için iyi bir kriter olmadığını belirterek, sadece enflasyona bakılarak yapılan hesabın, asgari ücretleri ülkenin ekonomik gerçeklerinden uzaklaştırdığını ve asgari ücretle geçinenlerin yoksulluğunun devam etmesine sebep olduğuna da dikkat çekti.
Net asgari ücret 3000 TL olmalı, böylelikle esnaf da, ekonomi de canlanır
Aylin Cesur, mevcut durumda bir asgari ücretli çalışanın istihdamı için işverenin aylık 3.458 TL ödemesi gerektiğini, ancak hem işverenden hem de asgari ücretliden yapılan prim ve vergi kesintileri ile bu ücretin %33 değer kaybederek asgari ücretli çalışana 2.324 TL olarak ulaştığını belirterek, aradaki büyük kayba dikkat çekti. İşverenin ödediği kesintiler sabit tutularak, yalnızca asgari ücretlilerden yapılan kesintilerin devlet tarafından üstlenilmesi durumunda, net asgari ücretin 3000 TL’ye çıkmasının mümkün olduğunu dile getiren Cesur, böyle bir artıştan işverenin etkilenmemesinin sağlanabileceğini belirtti.
Vekil Cesur, böyle bir uygulamanın bütçeye maliyetinin yaklaşık 71 milyar TL olduğunu ancak doğru bütçe yönetimiyle ve israf politikalarından kaçınarak böyle bir kaynağın kolaylıkla yaratılabileceğine işaret etti. Böyle bir ücret artışının tüketimi arttıracak olması ile ekonomin bütün sektörlerine, özellikle de en zor durumda olan esnafa ciddi katkıda bulunacağını belirten Cesur, artan tüketimle yeni istihdam alanlarının açılmasının da mümkün olduğunu ekledi.
Prim kesintileri ile gerçek ücret arasındaki makasının kapanmasının, pek çok kayıt dışı çalışanın sosyal güvence ile kayıt içine geçişini de kolaylaştıracağını söyleyen Aylin Cesur, böyle bir artıştan asgari ücrete komşu ücretlerde çalışan vatandaşların maaşlarının da olumlu etkileneceğini vurguladı.