CHP Milletvekili Ömer Fethi Gürer, patates ürününün bu yıl hasat döneminde maliyeti altında bile satılamadığı için çiftçinin ürününü depolamak zorunda kaldığını, Bakanlığın dışsatım için teşvik vermesi beklenirken, yeni düzenlemelerle dış satımda şartların ağırlaştırıldığını belirtti.
CHP Niğde Milletvekili Ömer Fethi Gürer, geçen yıl “zam şampiyonu” olan patatesin, bu yıl hasat döneminde tüccara maliyetine bile satılamadığını ve üreticinin ürününü depolamak zorunda kaldığını söyledi. Geçen yıl patates ve soğan depolarını basan ve üreticiyi “stokçu, terörist” ilan eden Bakanlığın, bu yıl tarlada kalan ve alıcı bekleyen patates için çözüm üretmek yerine dış satım için yapılan yeni düzenlemeyle üreticiye bir darbe daha vurulduğunu söyledi. Gürer, “AKP, yine maç ortasında kural değiştiren bir yaklaşımla üretici için çözüm üretmedi, sorun yarattı” dedi.
Geçtiğimiz yıl patateste ve soğanda rekor fiyat artışı ile ithalat yapılmasının bu yıl ekim alanlarının artmasına neden olduğunun altını çizen CHP Niğde Milletvekili Ömer Fethi Gürer, “Ürün Rekoltesi yükseldi. Bu kez fiyatlar üreticide maliyetin altına düştü. 90 kuruşa mal olan patatesi tüccar almaya gelmedi, ürün 60-70 kuruşa kadar düştü. Halen Niğde ve Nevşehir’de 1 milyon tonu aşan patatesin önemli bölümü depolarda tüccarı bekliyor. Çözüm için ihracat önerilirken Bakanlığın yaptığı yeni düzenleme üreticiyi bir kez daha hayal kırıklığına uğrattı” ifadelerini kullandı.
Üreticinin boynu bükük kaldı
Tarımda plansızlık ve küçük üreticiye destek verilmemesinin sorun üretmeye devam ettiğini kaydeden CHP Milletvekili Ömer Fethi Gürer, “Patates geçen yıl rekor fiyat artışı ile tüketiciye ulaştı. İthal edilerek fiyat düşürülmeye çalışıldı. Patatesin değer bulması ile bu yıl ekim alanları arttı. Niğde ili ülkemizde patates üretiminde ilk sırada yer alıyor. Yıllık 850 bin ton patates üretimi gerçekleşiyor. Niğde’de kayıt dışı ile bir milyon ton patates yetişiyor. Bu yıl üretici ürün hasadına başlayınca fiyatlar maliyet altına düştü. 90 kuruşa mal olan patatesi, tüccar 60-70 kuruşa aldı. Boyuta göre değişen fiyat neticesinde üretici ürünü depolamaya başladı. Borcu olan üretici mecbur ürününü zararına satmak zorunda kaldı” dedi.
İhraç edilecek patates için istenen yeni belgelerin patates çiftçisine yeni maliyet çıkardığını söyleyen Gürer şunları kaydetti: “Tüm ülkelere yapılacak patates ve kuru soğan ihracatında 15.11.2019 tarihinden itibaren ikinci bir talimata kadar tüm partilerin ihracat aşamasında, %100 oranında pestisit ve ağır metal analizine tabi tutularak analiz sonucu alıcı ülke veya ülkemiz mevzuatına uygun olan ürünlerin ihracına izin verileceği açıklandı. Bu yeni dış satım düzenlemesi ile patates ve kuru soğan ihracatı için bitki sağlık sertifikası başvurularda zirai karantina kontrolleri yanında pestisit ve ağır metal analizlerinin yaptırılması için ihracatçılara Gıda ve Yem Şube Müdürlükleri yetkilendirildi.
Her 100 ton için yaklaşık 1200 TL pestisit, 400 TL ağır metal, 360 TL karantina ücreti ek masraf olarak geldi. Hasat sonrası verilen bu kararın ürün dış satımı için sorun yaratacağı ifade ediliyor. Ek maliyet yükünedeni ile tüccarın dış satımda geri durması, ürünün depoda kalış sürecini uzatabilir. Ürün hasadı sonrası uygulamanın değişmesi, üreticiyi de kaygılandırıyor. Yeni düzenleme ile tüccar yurt dışı satım yapamaz ise ürün depoda kalacak ve yılın ilk aylarında depolarda çürüme riski olacak.
Kararın gerekçesinde, yurt dışından alınan bildirimler ve Avrupa Birliği Komisyon temsilcileri ile yapılan toplantılarda gündeme gelen konuların baz alındığı açıklanıyor. Tarım ve Orman Bakanlığının bu tür düzenlemeleri üretici ekim yapmadan duyurması ve üreticiyi bu yönde bilinçlendirmesi gerekiyor. Ancak Bakanlık ya ürün ekiminde, ya ürün hasadında ithal ürünlere kapı aralarken bu kez ürün için yurt dışı satımında yeni düzenlemeler getirerek dış satımı bu hale getirmesi sorun yaratıyor”
