Karacabey’deki camilerde geçtiğimiz Cuma namazında Bursa İl Müftüsü Prof. Dr. Mehmet Emin Ay tarafından hazırlanan, “Organ bağışı” konulu hutbe okundu. “Organ bağışı haftası” nedeniyle camilerde okunan hutbe metninde şu ifadelere yer verildi;
“Yaratılmışların en şereflisi olan insanın, hayatı da değerlidir ve insan hayatının korunması ve devamı için gerekli olan tedbirleri almak insani ve ahlaki görevdir. Hayatımız Allah’ın armağanı, bedenimiz ve organlarımız ise O’nun emanetidir. Çoğu zaman farkında olmadan kullandığımız organlarımızın kıymetini, ancak onları kaybedince anlıyoruz.
Küçük bir kâinatı andıran insan bedeni ve bu bedeni oluşturan organlar, hayatın devamı için gerekli olan görevleri yerine getirmektedirler. İçeride böbreklerimiz, biz uyurken bile kanımızı süzüyor, pankreasımız her yemekten sonra uygun miktarda insülin üretmek için çalışıyor, dışarıda ise beş duyu organımız, kalbin ve beynin direktiflerine göre faaliyetlerini yürütüyor. Organlarından bir ya da bir kaçını kaybetmiş, bu sebeple de beşeri faaliyetlerinin önemli bir kısmını yapamayan, hatta hayatını kaybetme tehlikesi ile karşı karşıya bulunan birisi için yeni bir organ, hava, su ve ekmek gibi gereklidir.
Günümüz tıbbı, organ nakli ile birçok ölümcül hastalıkları tedavi edebilmektedir. Ancak organ nakli konusunda insanlar henüz maalesef arzu edilen bir bilinç düzeyine ulaşamamışlardır. Tek umudu organ nakli olan binlerce hasta, kendileri için uygun bir organ beklerken hayatını kaybetmektedir. Öte yandan herhangi bir vesile ile tıbben zaten ölmüş birinin bağışlanan organları, bazen birkaç kişi için yeni bir hayat değerini taşımaktadır. Bu durumda organ bağışı, gerektiğinde kan bağışı İslami ve insani bir görev, hatta zaruret olmaktadır.
Organ bağışı, bir insanın ölümünü müteakip yapabileceği en faziletli işlerden birisidir. Kur’an-ı Kerim’de, ‘Her kim bir canı kurtarırsa bütün insanları kurtarmış gibi olur’ buyrulmaktadır. Bu anlamda organ bağışı ve gerektiğinde kan bağışı da sadece bireyleri değil insanlığı kurtaran bir amel olmaktadır. Normal şartlarda bir insanın organın satılması ve başkası tarafından kullanılması haramdır. Ancak zaruret halinde övülen ve teşvik edilen bir iş hükmündedir.
Ölümünü beklerken, yeniden hayata dönen bir insan, hayatının kurtulmasına vesile olan kişiye büyük bir minnet duyar. Hadisi şerifte ‘Bir Müslüman’ı sevindirmek, amellerin en üstünü’ kabul edilmiştir.
Dinimize göre organ naklinde şu şartlar yerine getirildiğinde hiçbir sakınca yoktur; 1-Tedavi İçin organ naklinden başka alternatifin bulunmaması. 2-Tıbbi ve hukuki ölümün gerçekleşmiş olması. 3-Bağışlanmış organın mukabilinde bir ücret veya menfaat olmaması gibi.
‘Bizim bağışladığımız organlarımızla günah işlenirse vebaline ortak oluruz’ endişesi toplumu bu hayırlı davranışı yerine getirme hususunda olumsuz yönde etkilemektedir. Ancak bilelim ki, Rabbimiz Kuran-ı Kerim’de her kişinin kendi işlediği günahtan sorumlu tutulacağını haber veriyor. Nitekim günah ve sevap kişinin kendi hür iradesi ile yaptığı fiillerin neticesinde yazılır. Organ bağışında bulunan kimsenin misali, yolda gördüğü bastona muhtaç birine sırf hayır olsun diye baston veren birinin durumu gibidir. Bastonu alan kişinin bu bastonla birine vurmasından, nasıl bastonu veren sorumlu tutulamazsa, organ bağışında bulunan kimse de karşı tarafın işlediği günahlardan sorumlu tutulmaz. Kaldı ki, Allah Resulü ‘Şüphesiz ki amellerin karşılığı niyetlere göredir’ buyurmaktadır. Organ bağışında bulunan da sırf bir hayatı kurtarmak amacıyla bu işi yaptığından dolayı iyi niyetinin karşılığını alacaktır.
Öte yandan Peygamberimiz ‘Kim Müslüman kardeşini sıkıntıdan kurtarırsa, Allah da onu kıyamet günü sıkıntılarından kurtarır’ buyurmaktadır. Tarifsiz acı ve sıkıntılarla gün be gün yaşamdan kopan bu hastalara yeni bir hayat fırsatı tanımak büyük bir erdem ve Allah indinde makbul bir davranıştır. Çünkü organ bağışı, candan cana yapılan en büyük sadakadır.
Geçen hafta organ nakli haftasıydı. Binlerce insan nakil beklemektedir. Ancak bu konuda yeterince bilgilenmediğimiz için gerekli adımları atmıyoruz. Herkesi, bir sağlık kuruluşuna başvurup organ bağışı ile ilgili merak ettiğiniz konularda bilgilenmeye ve organınızı hayatta iken bağışlamaya davet ediyoruz.”
