Çiftlerin herhangi bir korunma yöntemi olmaksızın bir yıllık düzenli ilişkiye rağmen çocuk sahibi olamamaları kısırlık olarak değerlendirilmektedir. Kısırlık nedenleri incelendiğinde sorunun yarısının erkek kaynaklı olduğu görülmektedir. Erkek kaynaklı sorun yaşayan çiftlerin büyük bir kısmında sperm üretimin olduğu ama parametrelerinin ortalamanın altında olduğu için bebek sahibi olamadıkları tespit edilmektedir.
Sigara ve alkol gibi zararlı alışkanlıklardan uzak durulmasının baba olmak isteyen tüm erkekler için genel öneriler içinde yer almakla beraber bu süreçte babalık şansını artırmak için ek beslenme önerilerinin de araştırıldığını belirten Embriyolog Abdullah Arslan, “Uygun gıdalarla ve dengeli beslenme vücut sağlığı için olduğu kadar sağlıklı nesillerin devamı için de büyük önem taşıyor. Baba olmak isteyen ancak sperm değerleri sınırda bulunan erkeklerin de baba olma şansını arttırmak amacıyla sıklıkla bitkisel kaynaklara yönelmektedirler” dedi.
DOĞADAN YARDIM ALABİLİR MİYİZ?
Erkek kaynaklı vakalarda sperm hareket sorunu ve morfolojik sorunlar önemli yer tutar. Bu durum sperm üretimi esnasında ve de bazen erkek vücudunun kendi hücrelerinden salınan sperme toksik olan oksidan maddelere bağlı olarak ortaya çıkmaktadır. Hemen her yerde bulabileceğimiz pek çok bitki ve sebzelerin içinde bu oksidan maddelerin etkisi ortadan kaldıran anti-oksidan maddeler, sperm hareketini düzenleyen ve enerji kaynağı olarak kullanılan maddeler ve sperm gelişiminde ve yapımında rol alan element ve vitaminler eser miktarda da olsa bulunmaktadır.
Sperm kalitesini artırmak için yıllardır bilinen bazı bitkilerin yanı sıra son yıllarda bilimsel olarak içerikleri ortaya çıkarıldıkça kullanımına izin verilen bitkiler olduğunu vurgulayan Embriyolog Abdullah Arslan, o bitkileri açıkladı;
Keçiboynuzu: Erkeklerde cinsel gücü artırmak için yüzyıllardır kullanılmaktadır. Sperm ile yumurtanın etkileşimi sağlayan enzimlerin aktivitesi artıran vitaminler ve çinko içermektedir. Çinko önemli anti-oksidan maddelerin başında gelir.
Turunçgiller: Vitamin içerikleri genellikle spermin genetiği üzerinde etki yapar. Turunçgillerde yaygın olarak bulunan C vitamini, sperm DNA hasarı onarımına katkı sağlar.
Domates ve patates: E vitamini, spermleri oksidatif stresten koruyarak hareketliliğini artırmanın yanında yumurta içerisine girme oranını yükseltici etki gösterir. E vitamini, domates, fındık, patates ve balık yağında yaygın olarak bulunmaktadır.
Zencefil, karnabahar, ıspanak: İçerdiği çinko bakımından tüketilmesi özellikle tavsiye edilen bitkiler arasında yer almaktadır. Özellikle zencefilin sperm sayısını ve hızını artırdığı bilinmektedir. B6 vitamini içermesi nedeniyle karnabahar tüketimi önemlidir. B6 karnabaharın yanı sıra ıspanak, su teresi, muz, bamya, soğan, brokoli, kabak, karalahana, bezelye ve turpta bulunur.
Demir dikeni ve Çakşır otu: Ülkemizde özellikle doğu illerinde yaygın olarak bulunan çakşır otu hormonal mekanizma üzerinde etki yaparak sperm yapımına katkı sağlamaktadır. Bununla birlikte Hint tıbbında yaygın olarak kullanılan “Demir dikeni” bitkisi testosteron üzerinde arttırıcı etki göstererek, hem cinsel isteği arttırmakta hem de testosteron üzerinden sperm üretimine fayda sağlamaktadır.
Kabak ve ay çekirdeği: Çinko ve selenyum gibi eser elementler, anti-oksidan etkili maddeler ve L’arginin açısından zengindirler. Sperm hareket ve sayısını artırıcı etki gösterir. Çinko ve selenyum ayrıca deniz ürünleri, süt, badem ve cevizde de bulunmaktadır. Protein eksikliği olanlarda çinko ve selenyum bağırsaklardan emilimi azalır.
BUNLARDAN UZAK DURUN!
Sperm kalitesine faydalı besinler olduğu gibi zararı olan ve sperm parametrelerini olumsuz etkileyen besinler olduğunu da hatırlatan Arslan, işlenmiş et ürünlerinden, sucuk, salam, sosis gibi şarküteri ürünlerinden, tam yağlı süt, krema, tereyağı ve tam yağlı peynirden, içeriğindeki izoflavon adlı kimyasal, kadınlık hormonu östrojene benzer bir etki yaratarak sperm volümünü (miktarı), sperm sayısını, hareketliliğini ve kalitesini olumsuz yönde etkilediği için soyadan, uzak durulması tavsiye ettiklerini de söyledi.