Hepatit tüm dünyada yaygın bir şekilde görülüp, ülke ekonomilerini de ciddi şekilde etkileyen bir halk sağlığı sorunudur. Hastalığın büyük oranda geç evrelerinde belirti vermesi ve hastaların büyük çoğunluğunun bu rahatsızlıktan haberdar olmaması sebebiyle, hepatite dikkat çekmek amacıyla 28 Temmuz’da kutlanan Dünya Hepatit Günü’nde açıklamalarda bulunan Özel Medicabil Hastanesi Enfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji Uzmanı Uzm. Dr. Yeliz Karakaya, hepatitten korunmanın yollarını anlattı.
Tüm dünyada Hepatit C virüsü taşıyan milyonlarca hasta olduğuna dikkat çeken Uzm. Dr. Karakaya, milyonlarca kişinin de hepatit olduğunun farkında bile olmadan siroz ve karaciğer kanseri nedeniyle hayatını kaybettiğini söyledi. Uzm. Dr. Karakaya ateş, kusma, iştahsızlık, idrar renginde koyulaşma, sarılık, dışkı renginde açılma ve üst karın ağrısı gibi belirtilerin Hepatit hastalığına işaret ettiğini belirtti.
El hijyeni çok önemli
Hepatitten korunmanın temel yollarından biri elleri uygun oranda ve doğru bir şekilde yıkamak olduğunu ifade eden Uzm. Dr. Karakaya, “İşe başlarken, eve dönünce, öksürdükten ve burun silindikten sonra; gıdaların hazırlanmasından önce ve sonra; tuvalete gittikten sonra, sofraya oturmadan önce, bebeğin altını değiştirdikten sonra ve ev hayvanlarının ya da çiçek bakımından sonra mutlaka ellerin yıkanması gerekiyor” dedi.
Sebze ve meyveleri iyice yıkayın
Besinler ve su yoluyla bulaşan Hepatit A ve Hepatit E virüslerinin yaz aylarında artış gösterdiğini vurgulayan Uzm. Dr. Karakaya, “Bu virüslerden korunmak için kanalizasyon sistemlerinin düzenli olması ve su temininin uygun şekilde yapılması çok önemli. Ayrıca sebze ve meyvelerinizi iyice yıkamak da bu hastalıktan korunmanın yollarından biri. Çünkü iyi yıkanmamış yiyecekler, çiğ ya da az pişmiş kabuklu deniz ürünleri, pastörize edilmemiş süt ve yıkanmadan sıkılan portakal suyu, temiz hazırlanmamış pasta, krema gibi gıdalar bu hastalığın bulaşma riskini artırıyor” diye konuştu.
Gıda ve beslenme konusunda tavsiyelerde bulunan Uzm. Dr. Karakaya, “Bakteri, virüs ve parazitlerin bir ortamdan öbür ortama yayılmaması gerekiyor, bu yüzden de buzdolabınızda pişmemiş etler, deniz ürünleri ve yumurtaların ayrı bölmelerde, ayrı kaplarda saklamanız gerekiyor. Yine bıçak ve kesme tahtaları da bilinçli kullanılmalı; sebze ve eti ayrı bıçak ve tahtalarda doğramalısınız” ifadelerini kullandı.
Başkalarına kullandırmayın
Özellikle çatal, kaşık, bardak, tıraş bıçağı, diş fırçası, küpe, tırnak makası gibi kan yoluyla geçebilecek hastalıklara zemin hazırlayan eşyaların kesinlikle başkasına kullandırılmaması gerektiği konusunda uyarılarda bulunan Uzm. Dr. Karakaya, kuaförlerde de bu tip malzemelerin iyice temizlenmesinin şart olduğunu söyleyerek, bu eşyalardaki ufak bir ihmalin Hepatit B, C ve D’ye davetiye çıkarabileceğini de sözlerine ekledi.
Ortamı düzenli havalandırın
Hepatitin farklı yollarla bulaşabilen bir hastalık olduğuna dikkat çeken Uzm. Dr. Karakaya, “İlaçlar, alkol, bağışıklık sistemi bozuklukları, mikroplar, bakteriler, virüsler, mantarlar ve parazitler Hepatite yol açabiliyor. Bu nedenle sınıflarda ve kalabalık ortamlarda düzenli ve sık havalandırma yapılması çok önemli. Özellikle el ile temasın yoğun olduğu kapı kollarının, bilgisayar klavyelerinin, toplu taşıma araçlarındaki tutacakların sık aralıklarla temizlenmesi şart” dedi.
Korunmanın en etkili yolu Hepatit aşısı
Hepatitten en etkili korunma yolunun Hepatit A ve Hepatit B aşısı olduğunu söyleyen Uzm. Dr. Karakaya sözlerini şöyle noktaladı: “Hepatit A ve B aşılarının yaşa, mesleğe veya seyahat edilecek bölgeye göre yaptırılması şart. Ancak henüz Hepatit C için bir aşı yok. Ancak taşıyıcıların düzen takiplerine, hastaların da ilaç tedavisi ve kontrollerine özen göstermesi gerekiyor. Çünkü bulaşma konusunda bilinçlenmek ve tedbir almak hepimizin sağlığı için kritik önem taşıyor”