Ülkemizde D vitamini eksikliği önemli bir sağlık sorunu olarak karşımıza çıkıyor. Yapılan araştırmalar, D vitaminin bazı sistemik hastalıklar ve kanser türlerinde yararlı etkileri olduğu ortaya koyuyor. Uzmanlar, her gün mutlaka 10-15 dakika güneşlenmek gerektiğini belirtiyor.
Acıbadem Bursa Hastanesi Ortopedi ve Travmatoloji Uzmanı Prof. Dr. Nadir Şener, D vitaminin başlıca kaynağının güneş ışınları olduğunu dile getirdi. Dr. Şener, D vitamin, kalsiyum ve fosfor metabolizmasını düzenleyip, kemik ve dişleri güçlendirdiğini belirtti.
Dr. Şener ayrıca, hücrelerin büyümesinde ve kas ile sinir sistemlerinin düzenli işlevinde önemli rol oynadığını vurgularken, kan basıncının düzenlenmesinde ve bağışıklık sisteminin güçlenmesinde, kalın bağırsak, kemik, deri, kolon ve meme kanserinde de koruyucu etkisi olduğunu kaydetti.
D vitamini için ne zaman ve nasıl güneşlenilmeli?
D vitaminin yüzde 80’inin güneş ışınları ile açığa çıktığının altını çizen Dr. Şener, şu bilgileri verdi: “Özellikle Mart-Ekim ayları D vitamini açısından en etkin dönem. Bu aylarda koruma kremi kullanmadan her gün 10–15 dakika güneşlenmek gerekiyor. Mart-Ekim arası, özellikle güneş ışınlarını dik geldiği 11.00–15.00 arasındaki saatler D vitaminin dönüşümü için en etkili dönem. Ancak bu saatler cilt kanseri için de en riskli saatler. Bu nedenle sadece 10-15 dakikalığına, koruma kremi kullanmadan, diz ve dirseklerden aşağısını güneşlendirmek yeterli.”
Esmerler daha fazla güneşte kalmalı
Esmer kişilerde D vitamini sentezinin sarışınlara göre daha yavaş olduğunu ve esmerlerin cilt özelliklerinden ötürü sarışınlardan 3-6 kat daha fazla güneşte kalmaları gerektiğini ifade etti.
Dr. Şener, D vitamini eksikliğinde oluşabilecek sağlık sorunları hakkında şunları söyledi: “D vitamini eksikliği kemik ve kas güçsüzlüğüne sebep oluyor. Ayrıca halsizlik ve terlemeye de sık rastlanıyor. Kemik erimesi hızlanıyor. D vitamini eksikliği fazla olduğunda 2 önemli klinik tablo karşımıza çıkar; Raşitizm, çocuklarda D vitamini eksikliği ile oluşan hastalık. Çarpık bacaklar, kemik veya eklem yerlerinde deformasyonlar, diş gelişiminde gerilik, kaslarda zayıflık, yorgunluk, bitkinlik görülür. Osteomalazi, yetişkinlerde D vitamini eksikliği ile oluşan hastalık. Kaburga kemiklerinde, omurganın alt kısmında, leğen kemiğinde, bacaklarda ağrı, kas zayıflığı ve spazmları, çabuk kırılan kemikler şeklinde klinik belirti veriyor.”
Şener, D vitamini eksikliği sık olan ve ihtiyacı artan aşağıdaki kişilere ve gruplara vitamin takviyesi yapılması gerektiğini sözlerine ekledi.