2020’de ‘dijital hizmet’, ‘konaklama’ ve ‘değerli konut’ vergileriyle tanışacağız. Ekim ayında kabul edilen torba yasada kadın cinayetlerini önlemeye yönelik düzenlemeler de yer alıyor.

Yasama yılına Ekim ayında başlayan Meclis yine tempolu bir çalışma gerçekleştirdi. Meclis üç aylık dönemde; Gümrük Kanunu ile bazı kanunlarda değişiklik, yargının ve cezaevlerinin yükünü hafifletmeyi, ifade ve düşünce özgürlüğünü pekiştirmeyi hedefleyen hükümler içeren düzenlemelerle dijital hizmet, konaklama ve değerli konut olmak üzere üç yeni vergiyi hayatımıza dahil etti. Torba yasada kadın cinayetlerini önlemeye yönelik düzenlemeler yer aldı.

Cezada pazarlık başlıyor

Hükümetin Yargı Reformu Strateji kapsamında hazırlanan ilk reform paketi ekim ayında Meclis’te yasalaştı. Yargının ve cezaevlerinin yükünü hafifletmeyi, ifade ve düşünce özgürlüğünü pekiştirmeyi hedefleyen hükümler içeren yasa ile ceza yargılamalarında, “seri” ve “basit yargılama” olarak iki yeni usul getirildi. Cezada pazarlık dönemini başlatacak seri yargılama usulü, bazı suçlarda uygulanabilecek. Şüphelinin suçunu itiraf edip savcı ile anlaşmasına bağlı olarak uygulanabilecek bu usul, yarın itibarıyla yürürlüğe girecek. Söz konusu usulü kabul eden failin cezası yarı oranında inecek.

2 yıla kadar hapis gerektiren suçlarda yine yarından itibaren, “duruşmasız” basit yargılama yapılabilecek. Basit yargılama sonucu mahkûmiyet kararı çıkması durumunda ise ceza dörtte bir oranında düşürülecek.

Ertelemenin yolu açıldı

Yasa ile 1 yıla kadar suçlar için verilebilen, “kamu davasının açılmasının ertelenmesi” kararı konusunda da savcıların yetkisi arttırıldı. 15 yaşını doldurmamış çocuklarda ise 5 yıla kadar hapis cezası gerektiren suçlar için erteleme kararı verilebilmesinin yolu açıldı. Soruşturma evresinde tutukluluk süresi, ağır ceza mahkemesinin görevine girmeyen suçlarda 6, ağır cezalık suçlarda ise 1 yıl ile sınırlandırıldı. Uzlaştırma kapsamına iş ve çalışma hürriyetinin ihlali, güveni kötüye kullanma, suç eşyasının satın alınması suçları da dahil edilirken, Cumhurbaşkanına hakaret, devleti ve devletin kurumlarını aşağılama, silahlı örgüt gibi bazı suçlar için verilen bölge adliye mahkemesi kararlarına temyiz yolu açıldı.

Değerli konut vergisi geldi

Meclis Kasım ayında kabul ettiği torba kanun ile “Dijital hizmet, konaklama ve değerli konut” olmak üzere üç yeni vergiyi hayatımıza dahil etti. Yıllık 500 bin lira ve üzerinde kazanç elde edenlerin yüzde 35 oranında ödedikleri gelir vergisi oranı ise yüzde 40’a çıkarıldı. Düzenleme uyarınca otel, motel, tatil köyü, pansiyon, apart, kamping, dağ-yayla evi gibi konaklama tesislerinde kalanlar, geceleme hizmeti bedeli üzerinden 31 Aralık 2020 tarihine kadar yüzde 1 oranında konaklama vergisi ödenecek. Bu oran 2021’den itibaren ise yüzde 2 olarak uygulanacak. Öğrenci yurtları, pansiyonları ve kampları ise bu vergiden muaf tutulacak.

Yasa ile kamuoyunda “varlık vergisi” benzetmesiyle eleştirilen “Değerli Konut vergisi” de getirildi. Değeri 5 milyon lira ve üzerinde olan mesken nitelikli taşınmazların “değerli konut vergisi”ne tabi tutulması hükme bağlandı. Değerli konut vergisine tabi mesken nitelikli taşınmazlardan değeri 5 milyon ile 7.5 milyon lira arasında olanlarım binde 3, 7.5 milyon lira ile 10 milyon lira arasında olanların binde 6, 10 milyon lirayı aşanların da binde 10 oranında vergilendirilmesi benimsendi.

Yabancılara ev kiralama

Meclis’in 2019’da kabul ettiği son yasalardan biri de ağırlıklı olarak İçişleri Bakanlığı’nı ilgilendiren düzenlemelerin yer aldığı torba yasa oldu. Bu düzenleme ile de genel ahlaka uygun olmayan ve toplum tarafından gülünç karşılandığı değerlendirilen de dahil olmak üzere mahkeme kararı aranmaksızın 3 yıl süreyle daha ad soyad değişikliği yapılabilmesine imkan tanındı.

Düzenlemede ev sahiplerini yakından ilgilendiren bir hüküm de yer aldı. Kanunla idari para cezası verilmesi gerektiren haller arasına; geçerli seyahat belgesi veya izni olmayan yabancı şahısların barınmasına, konaklamasına imkân sağlayan ve mülkiyetindeki gayrimenkulü bunlara kiralayanlar da eklendi.